Synyp saǵaty 9 synyp Taqyryby: "kásibı baǵdar berý jumysy"

9 synypta "kásibı baǵdar" taqyrybynda synyp saǵaty ótti.
9 synypqa arnalǵan synyp saǵatynyń Konspekt
Synyp jetekshisi: S. N. Skarbovııchýk
Kúni: 14.03.2020 j.
Kásiptik baǵdar berý boıynsha synyp saǵatynyń senarıi»
Adamdar úshin naǵyz qazyna - eńbek etý qabileti.
Ezop
Synyp saǵaty: "máselesine sanaly túrde kásip tańdaý.
Sońǵy ýaqytta reseılik eńbek naryǵynda paradoksaldy jaǵdaı qalyptasty: bir jaǵynan ónerkásipte jumysshy kadrlar jetispeıdi, al ekinshi jaǵynan, Densaýlyq saqtaý mınıstrligi - áleýmettik damý derekteri boıynsha, joǵary bilimi bar jas mamandardyń 16% - y jumyssyz bolyp tabylady. Mamandardyń aıtýynsha, bul jastardyń durys kásibı tańdaýynyń nátıjesi. Bizdiń mindetimiz-balalarǵa qajetti mamandyq tabýǵa kómektesý. Synyp saǵatynyń senarıinde jumystyń ártúrli formalary men ádisteri (áńgimelesý, dáris, problemalyq jaǵdaı, toptyq tapsyrmalar, testileý) qoldanyldy.
Maqsaty: balalardyń ár túrli mamandyqtar týraly túsinikterin keńeıtý; eńbekke, kásibı ósýge oń kózqarasty qalyptastyrý; balalardy mamandyq týraly aqparat izdeýge, sanaly kásibı tańdaýǵa shaqyrý.
Ótkizý túri-qarym-qatynas saǵaty.
Balalarmen daıyndyq jumystary: 2-3 oqýshyǵa mamandyqty sanaly tańdaýdyń ılústrasıasyn daıyndaýdy usyný (mátinniń úlgisi - senarıde).
Resimdeý:
- úlken áriptermen taqtanyń joǵarǵy jaǵynda synyp saǵaty taqyrybyn jazý, oń jaqta sóz úshin oryn " = mamandyqty sanaly tańdaý»;
- taqtaǵa sóz jazý: mamandyq, mamandyq, biliktilik, laýazym;
- oıyn úshin taqtaǵa kásibı sıpattamalardy jazý " Vızıtka»:
1. 3-shi sanatty dáriger, hırýrg, 5-shi qalalyq aýrýhananyń bólimshe meńgerýshisi.
2. Joǵary sanatty matematıka muǵalimi, mektep dırektory.
3. Injener-mehanık, aǵa maman, aspapty sehtyń sheberi.
4. 6-razrádty Tokar-karýselshi, 3-shi brıgadanyń brıgadıri.
5. Aspazshy-3-razrádty kondıter, ashana meńgerýshisi;
- sýretter, fotosýretter (eńbek prosesteri, túrli mamandyq adamdary).
Synyp saǵatynyń jospary
I. "kásibı minezdeme"taqyryby boıynsha ınteraktıvti áńgimelesý.
II. "Vızıtka"Oıyny.
III. "Eń qajetti mamandyqtar"taqyryby boıynsha toptyq jumys.
IV. Problemalyq jaǵdaı " kimniń tańdaýy?»
V. "mamandyq formýlasy"shaǵyn dárisi.
VI. Demonstrasıalaý, sanaly túrde kásip tańdaý "Bul meniń tańdaýym!»
VII. Testileý.
VIII. Qorytyndy sóz.
IX. Qorytyndy shyǵarý (refleksıa).
Synyp saǵatynyń barysy
I. "kásibı minezdeme" taqyryby boıynsha ınteraktıvti áńgimelesý»
Synyp jetekshisi. Biraz ýaqyt ótedi jáne siz ómirde óz jolyn tańdaýǵa týra keledi. Jáne bul jol qıylystan bastalady, odan ertegi sıaqty 3 emes, al 50 myń jol - dál qazir sonsha mamandyqtar bar. Jol tańdaýda qatelespeý óte mańyzdy. Óıtkeni, bul tańdaýǵa kóp nárse baılanysty: materıaldyq molshylyq, qarym-qatynas sheńberi, qyzyǵýshylyqtar, ómirdegi baqyt. Mamandyq tańdaý arqyly adam óz taǵdyryn tańdaıdy dep beker aıtpaıdy. Mamandyq degenimiz ne? Taqtada adamnyń kásibı qyzmetine qatysy bar 4 sóz jazylǵan: mamandyq, mamandyq, biliktilik, laýazym. Bul sózder arasyndaǵy aıyrmashylyqty qalaı túsindiresiz?
(Balalar jaýap beredi.)
Qorytyndysyn shyǵaramyz. Men osy uǵymdardyń qysqasha anyqtamalaryn berem, al siz aqıqatqa qanshalyqty jaqyn ekenin qarańyz. Sonymen.
Mamandyq-bul adamnyń eńbek qyzmeti, ol ómir súrý jáne damý úshin qarajat beredi.
Mamandyq-bir mamandyq sheńberinde sabaq túri.
Biliktilik-bul kásibı sheberlik deńgeıi.
Laýazym-adamnyń uıymdaǵy orny.
Kórip otyrǵanymyzdaı, kóptegen osy sózderdiń durys túsindirýlerin berdi. Bul sózderdiń barlyǵy adamnyń kásibı sıpattamasyn qamtıdy.
II. Vızıtka " Oıyny»
Synyp jetekshisi. Ata-analar jınalysynan keıin keıbir ata-analar maǵan óz vızıtkalaryn qaldyrdy. Bul vızıtkalarda aty - jóninen, teginen, ákesiniń atynan basqa kásibı minezdemeler qamtylady. Siz bul aqparatty túsinesiz be? Qazir biz ony tekseremiz. Taqtaǵa vızıtkalardan alynǵan kásibı sıpattamalar jazylǵan. Ár sıpattamada mamandyqty, biliktiligin, mamandyǵyn, laýazymyn anyqtaýǵa tyrysyńyz.
(Muǵalim taqtadan kásibı minezdemelerdi oqıdy, balalar jaýap beredi.)
Qazirgi ýaqytta biliktilik kategorıalar men razrádtarmen ǵana emes, sonymen qatar mamannyń naqty sheberligimen anyqtalady. Al bul sheberlikti ol jumysta kórsetedi. Dál osyndaı sheberler týraly bylaı deıdi: "ártis óz isinde".
III. "Eń qajetti mamandyqtar "taqyryby boıynsha toptyq jumys»
Synyp jetekshisi. Balalar, eger álemniń barlyq sút zaýyttary kenetten ónim shyǵarýdy toqtatsa jáne barlyq dúkender sút, qaımaq, ıogýrt jáne t. b. soıylatyn bolady dep oılaısyz ba? (Bul ónimderdi satý óte qıyn bolady, olar buzyla bastaıdy, joǵalady, demek, bireýdiń eńbegi, aqshasy, tabysy joǵalady...)
Sondaı-aq eńbek naryǵynda da. Eger qandaı da bir mamandar qajet bolsa, olar jumys taba almaıdy, jumyssyzdyq paıda bolady. Mamandyq, mamandyq, biliktilik-bul adamdy eńbek naryǵynda satady. "Nur Otan" partıasynyń Qaraǵandy oblystyq fılıalynda ótken forýmǵa aýdan-qalalardaǵy úkimettik emes uıymdar, oblystyq basqarmalar men departament basshylary, ákimderdiń orynbasarlary, jergilikti jerlerdegi ishki saıasat bólimderiniń jetekshileri men buqaralyq aqparat quraldarynyń ókilderi qatysty. Sizge osyndaı mamandyqtar tizimin jasaýdy usynamyn. Ol úshin toptarǵa bólinedi.
Birinshi top "eń sándi mamandyqtar"tizimin jasaıdy.
Ekinshi top - "eń umytylǵan mamandyqtar".
Úshinshi top - "árdaıym qajet mamandyqtar".
Tórtinshi top -" eń batyl mamandyqtar".
(Mýzyka qosylady, balalar talqylaıdy, tizim jasaıdy.)
Siz ne bolǵanyn tyńdańyz.
Kásipterdiń úlgi tizimi:
Eń sándi: zańger, ekonomıs, menedjer, top-model, telejúrgizýshi, veb-dızaıner, jýrnalıs, baǵdarlamashy, avtoslesar, munaıshy, plasıkalyq hırýrg, prezıdent, spıker, ekolog jáne t. b.
Eń umytylǵan: konúh, kamerdıner, kilt, shornık, qubyrshy, bondar, shuńqyr jáne t. b.
Árqashan qajet mamandyqtar: dáriger, muǵalim, aýla sypyrýshy, qurylysshy, shofer (júrgizýshi), shashtaraz, mılısıoner, naýbaıshy, eginshi, malshy, aspaz, býhgalter, sý qubyry-slesar jáne t. b.
Eń batyl: órt sóndirýshi, kaskader, teńizshi-sýshy, ushqysh-synaýshy, ǵaryshker, taý-ken qutqarýshysy, avtojarysshy, saper, shahter, áskerı jáne t. b.
Árıne, munda biz barlyq mamandyqtardy sanamadyq. Men aıtyp ótkenimdeı, álemde olardy 50 myńǵa jýyq mamandyq tańdaı otyryp, biz búkil álemge emes, bizdi qorshap otyrǵan qoǵamǵa, ómir súrip jatqan elge baǵdarlanamyz. 8V. IV. Problemalyq jaǵdaı " kimniń tańdaýy?»
Synyp jetekshisi. Mamandyq tańdaý týraly kitap jazǵan bir ǵalym mektepte kóp jyldar boıy jumys istedi jáne óz oqýshylarynyń bolashaq taǵdyryna árdaıym qyzyǵýshylyq tanytty. Kezdesý barysynda ol: "sen tańdaǵan mamandyqqa rıza bolasyń ba?"Jáne ol aýyr jaýap aldy: shamamen árbir úshinshi (!) óz tańdaýymda qatelesip, árbir ekinshi kóńili tolmaıtynyn moıyndady, eger aldymen bastasa, onda múmkin, basqa stezenge barar edi. Nege kóptegen jastar óz tańdaýyn qatelesedi? Siz qalaı oılaısyz?
Balalardyń jaýaptary:
- Ata-analar" beredi".
- Sánge barady.
- Tańdaǵan mamandyq týraly eshteńe bilmeıdi.
- "Kompanıa úshin"tańdaıdy.
- Kásiptiń jaǵymsyz jaqtary týraly bilgisi kelmeıdi.
- Osy mamandyqqa beıimdiligi men beıimdiligi joq.
- Kıno jáne telehıkaıalar keıipkerlerine tań qaldyrady.
Synyp jetekshisi. Siz mamandyqty tańdaýdaǵy qatelikterdiń eń kóp taraǵan sebepterin atadyńyz. Bul ata-analardyń qysymy, tańdaǵan mamandyǵy týraly bilimniń bolmaýy, sánge qýyp, óz kúshteri men qabiletterin qaıta baǵalaý. Biraq mamandyqty qalaı durys tańdaý kerek?
V. "mamandyq formýlasy" shaǵyn dárisi»
Synyp jetekshisi. Bizdiń synyp bólmesiniń uzyndyǵyn enine kóbeıtý (taqtada jazady: A h b=S) bolsa ne bolady? (Synyp bólmesiniń aýdany.)
Al búgingi synyp saǵaty taqyrybyna engizilgen úsh sózdi qossańyz ne bolady: "qalaımyn", "alamyn" jáne "kerek"?
(Muǵalim melom syzyqtardy synyp saǵaty taqyrybynyń ataýynda sózder arasynda syzyp, plús alady. Balalar joramaldardy aıtady.)
Men sizge qupıa ashamyn: mamandyqty durys tańdaý.
Kásibı baǵdar mamandary mamandyqty sanaly tańdaý ǵana durys bolatynyn anyqtady.
(Muǵalim synyp saǵatyn úsh sózden keıin taqtaǵa jazady:" = sanaly Mamandyq tańdaý".)
Bul formýlany qalaı túsindirýge bolady? Onda tek úsh ólshem bar:
- keledi, bul maǵan unaıdy, nege jatyr dýshqa arnalǵan gel;
- maǵan kúsh-qýat, qabilet boıynsha;
- bul - qoǵam, el úshin qajettiniń bári.
Birge mamandyqty sanaly tańdaý formýlasy shyǵady. Sanaly tańdaý-bul adam jeke umtylystaryn (qalaımyn) jáne óz múmkindikterin (alamyn), jáne qoǵamnyń osy mamandyqqa degen qajettiligin dál osy sátte (qajet) eskeretin tańdaý.
VI. Mamandyq tańdaýdyń sanaly kórinisi
"Bul meniń tańdaýym!»
Synyp jetekshisi. Mamandyq tańdaý formýlasy qalaı jumys isteıdi?
Endi siz muny oryndaǵanda kóresiz (aty-jóni).
(Taqtaǵa oqýshylar shyǵady, mátinderdi oqıdy nemese aıtady.)
1 oqýshy. Men modeler, shashtaraz, tiginshi bolǵym keledi. Men shashtaraz, tiginshi bola alamyn. Qazir barlyq jerde tiginshi qajet.
2 oqýshy. Men kaskader, ǵaryshker, júrgizýshi, ushqysh, taý-ken qutqarýshysy bolǵym keledi. Meniń bolýǵa júrgizýshi, traktorshy, gornospasatelem. Júrgizýshiler qazir barlyq jerde talap etiledi, meniń ákem-júrgizýshi. Múmkin, men júrgizýshi bolamyn.
3 oqýshy. Men ártis, telejúrgizýshi, reporter bolǵym keledi. Satýshy, jarnama agenti bola alamyn. Men jumys isteımin, ózimmen jumys isteımin jáne mindetti túrde ózime qol jetkizdim - reporter bolamyn.
Synyp jetekshisi. Mamandyqty sanaly tańdaý formýlasy qalaı jumys isteıtinin Kim de kórsetkisi keledi?
(Balalar qolyn kóteredi, sanaly tańdaý nusqalaryn usynady.)
"Qalaımyn" Men "alamyn" arasyndaǵy qarym - qatynas-sizdiń qolyńyzda. Eger adamnyń armany bolsa, ol óz maqsatyna jetse, ol mindetti túrde jetedi. Biraq ol úshin ózińiz túsinip, óziniń kúshti jáne álsiz jaqtaryn, óz qabiletteri men kemshilikterin bilý kerek.
VII. Testileý
Synyp jetekshisi. Múmkin, sizge sál túsiný